Kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia jest prawidłowe trawienie i wchłanianie. Niestety coraz więcej osób cierpi z powodu alergii i nietolerancji pokarmowych. Według badań do głównych składników, które wywołują objawy nadwrażliwości, należą gluten, laktoza oraz kazeina. Często wystarczy wykonać ogólnodostępne testy i zastosować się do odpowiednich zaleceń dietetycznych, aby pozbyć się przykrych dolegliwości. Zobacz, o czym pamiętać, komponując dietę dla alergików!
Czym są alergie i nietolerancje pokarmowe?
Z uczuleniem na pokarmy mamy do czynienia, kiedy układ odpornościowy reaguje obronnie na pewne składniki obecne w pożywieniu. Objawy alergii i nietolerancji mogą być różne oraz mieć zmienne nasilenie. Najczęściej pojawiają się symptomy ze strony układu pokarmowego oraz problemy skórne – od pojedynczych ropnych wyprysków po rozległe zmiany zapalne przypominające atopowe zapalenie skóry.
Nietolerancja glutenu oraz celiakia
Jedną z najczęstszych alergii pokarmowych jest uczulenie na gluten. W przypadku łagodnej nadwrażliwości mówi się o nietolerancji. Zazwyczaj wystarczy wtedy wyeliminować z menu zboża glutenowe, aby poprawić swoje samopoczucie. W razie bardzo silnej reakcji alergicznej, której towarzyszą:
- stany podgorączkowe,
- ogólnoustrojowe zmiany zapalne,
- objawy skórne,
- niedobory pokarmowe oraz niska masa ciała,
szczególnie u dzieci, warto przeprowadzić diagnostykę w kierunku celiakii. W przebiegu choroby trzewnej dochodzi do reakcji autoimmunologicznej w obrębie jelita cienkiego, uszkodzeniu ulegają komórki nabłonka kosmków jelitowych. Zaburzone zostaje więc trawienie i wchłanianie, a ostre objawy wywołuje nawet śladowa ilość glutenu w spożywanym jedzeniu.
Zalecenia dietetyczne w nietolerancji glutenu – o czym pamiętać?
Zdiagnozowana alergia lub nietolerancja glutenu wymaga wykluczenia z diety takich zbóż jak:
- pszenica i orkisz,
- żyto,
- jęczmień,
- owies.
Powyższe zalecenia dietetyczne oznaczają więc rezygnację z tradycyjnego pieczywa i słodkich wypieków, makaronów pszennych, kaszy jęczmiennej, kuskus czy bulgur. Ponadto należy wyeliminować żywność wysoko przetworzoną, ponieważ w składzie wielu tego typu produktów również figuruje mąka albo gluten pszenny.
Jakie zboża można bezpiecznie jeść na diecie bezglutenowej?
Całkowicie bezpieczne dla alergików są ryż, gryka, proso, quinoa, amarantus i kukurydza. Zboża te po zmieleniu sprawdzą się również w wypiekach – zarówno słodkich, jak i wytrawnych. Oprócz tego wypróbuj mąkę orzechową, migdałową, kokosową, teff, z ciecierzycy czy kasztanów jadalnych. Ich dodatek wzbogaci smak oraz zapewni wypiekom odpowiednią konsystencję.
Z kolei zwykły makaron zamień na gryczany, ryżowy, z czerwonej soczewicy albo nawet… z cukinii! Nie dość, że takie spaghetti smakuje przepysznie i świetnie wygląda na talerzu, to jeszcze jest skarbnicą witamin, minerałów, cennych aminokwasów i kwasów tłuszczowych. W przypadku celiakii zawsze sięgaj po certyfikowane produkty bezglutenowe oznaczone symbolem przekreślonego kłosa.
Alergia na nabiał i nietolerancja laktozy
Dyskomfort trawienny po spożyciu mleka i jego przetworów może być związany z:
- nietolerancją cukru mlecznego – laktozy,
- alergią na białko mleka krowiego – kazeinę (dowiedz się, jaka jest rola białka w organizmie).
Nadwrażliwość na laktozę dotyczy najczęściej osób dorosłych, ponieważ z wiekiem zdolność do jej trawienia naturalnie się obniża. W konsekwencji pojawiają się zaburzenia żołądkowo-jelitowe po spożyciu mleka. W takiej sytuacji wybieraj produkty bezlaktozowe albo fermentowane – jogurty, kefiry czy maślanki.
Gdy to nie pomoże, rozważ uczulenie na kazeinę. Tutaj zaleca się wyeliminowanie z diety wszystkich przetworów mlecznych – często także nabiału koziego oraz owczego ze względu na zbliżoną budowę białek. Alternatywą dla nich są napoje i jogurty roślinne, m.in. ryżowe, owsiane, migdałowe czy jaglane. Zadbaj też o odpowiednią ilość wapnia w codziennym menu. Bogatym źródłem tego pierwiastka są m.in.:
- ciemnozielone warzywa liściaste,
- nasiona sezamu, orzechy laskowe, migdały, mak,
- algi morskie,
- chlorella i spirulina,
- biała i czerwona fasola.
Pozytywny wynik testów na obecność alergii i nietolerancji pokarmowych wiąże się z koniecznością zmiany nawyków żywieniowych. W razie potrzeby warto skorzystać z profesjonalnej porady dietetycznej albo zamówić catering dla alergików. Dieta pudełkowa to także źródło kulinarnych inspiracji, dzięki którym odkryjesz na nowo swoje ulubione dania!
Wypróbuj catering dietetyczny od Marago Fit!
W Marago Fit pokazujemy, że menu bez nabiału, glutenu czy laktozy może być zdrowe i smaczne. Z większości proponowanych przez nas pakietów możesz wykluczyć 3 dowolnie wybrane składniki, w pełni dopasowując w ten sposób nasz tani catering dietetyczny do swoich potrzeb. Masz dodatkowe pytania? Napisz lub zadzwoń i skorzystaj z porady dietetycznej!